Στα κατάλοιπα του Γουσταύου Φλωμπέρ βρέθηκαν, όπως είναι γνωστό, σημειώσεις για ένα «Λεξικό των παραδεκτών (ή κληρονομημένων) εννοιών», ένα Dictionnaire des idées reçues. Το ιδιόμορφο αυτό λεξικό καταλογογραφεί κοινοτοπίες, προκαταλήψεις, κλισέ, στερεότυπα, παγιωμένες απόψεις που αγκυλώνουν τη σκέψη.* Κάποιοι πιστεύουν ότι το Λεξικό αυτό ο Φλωμπέρ σκόπευε να το εντάξει στο Μπουβάρ και Πεκυσέ (Bouvard et Pécuchet), το τελευταίο μυθιστόρημά του, που έμεινε όμως μισοτέλειωτο.
Από κλισέ και αγκυλωμένη σκέψη άλλο τίποτα η σύγχρονος Ελλάς. Αρκεί να διαβάσει κανείς τις εφημερίδες της ή να ακούσει τα ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων. Ο Τιπούκειτός σας έκανε τον κόπο να καταγράψει μερικές από αυτές τις κοινοτοπίες που γεμίζουν τον λαμπρό ελληνικό αιθέρα. Πιστός όμως στην περικλεά (άντε, να χαρούν και οι αρχαϊσταί κομμάτι) τιπουκείτεια παράδοση των συνεργατικών ποστ, σας καλεί να συμπληρώσετε τον κατάλογο με ό,τι έχετε ευχαρίστηση. Άλλωστε, και το Λεξικό του Φλωμπέρ ίσως προοριζόταν να αποτελέσει το τελευταίο και κορυφαίο συνεταιρικό έργο του Μπουβάρ και του Πεκυσέ — αν και ελπίζω ότι εμείς είμαστε κομμάτι λιγότερο ηλίθιοι από το θρυλικό ζεύγος.
* Αντλώ από όσα γράφει ο Νίκος Δήμου στο οπισθόφυλλο του Ειρωνικού (Νεοελληνικού) Λεξικού του, το οποίο εγγράφεται στην παράδοση του Λεξικού του Φλωμπέρ. (περισσότερα…)