Feeds:
Δημοσιεύσεις
Σχόλια

Archive for the ‘Λογιωτατισμοί’ Category

Έθεσεν εαυτόν αξιολάτρευτον εκτός εαυτών

Μέσα στον γενικότερο γλωσσικό σουσουδισμό που μας δέρνει (τι του λείπει του ψωριάρη…), εξέχουσα θέση κατέχει ο εαυτός. Εννοώ κυριολεκτικά την αυτοπαθή αντωνυμία, ιδιαίτερα στην αιτιατική ενικού, χωρίς μάλιστα οριστικό άρθρο — χρήση που οι εξαίρετοι έλληνες δημιοσιογράφοι τη θεωρούν, προφανώς, περιδιαγραμμάτου και της δίνουνε να καταλάβει. Εννοείται ότι στις περισσότερες περιπτώσεις προκύπτουν απολαυστικές ελληνικούρες όπως οι εξής:

1. «Δηλώνει δε ότι η Γερμανία πρέπει να θέσει εαυτόν ξεκάθαρα στην πλευρά του διεθνούς δικαίου» (είπαμε ότι πουλάει αντριλίκι η Καγκελάρια, αλλά όχι κι έτσι)

2. «Εκτός Παγκοσμίου Πρωταθλήματος έθεσε εαυτόν η Τσουρή» (να εύχεσαι, καημένε μου, να μη σε πετύχει η Τσουρή στο δρόμο)

3. «…με την εξαίρεση των τριών βουλευτών που έθεσαν εαυτόν εκτός κόμματος» (συλλογικότητα όμως αυτοί οι βουλευταί, ε; Τρεις νομάτοι, ένας εαυτός.)

4. «Οι φαρμακοποιοί δεν θεωρούν εαυτόν «κλειστό επάγγελμα»» (επίσης συλλογικότατοι και αλληλέγγυοι οι φαρμακοποιοί)

Να μην τα ξαναλέμε και γινόμαστε κουραστικοί: οι μεταξωτές αντωνυμίες θέλουν κι επιδέξιες πτώσεις (και αριθμούς). Άμα θες να μιλάς καθαρεύουσα, πρέπει να πεις «εκτός πρωταθλήματος έθεσε εαυτήν η Τσουρή», «των τριών βουλευτών που έθεσαν εαυτούς εκτός κόμματος», «οι φαρμακοποιοί δεν θεωρούν εαυτούς κλειστό επάγγελμα» και ούτω καθεξής. Αλλιώς, καλύτερα να λες «τον εαυτό της», «τον εαυτό τους» και τα λοιπά, όπως έμαθες με το γάλα της μάνας σου, δύσμοιρε δημιοσιογράφε και της υψιπέτιδος μούσης εραστά.

Advertisement

Read Full Post »

Πάλι η λατρεμένη μου Ελευθεροτυπία μού δίνει αφορμή για γκρίνια γλωσσική. Διαβάζω στο σημερινό (23 Ιουνίου 2011) φύλλο ανταπόκριση του Αλέξανδρου Κυριακόπουλου για τους αγανακτισμένους Σπαρτιάτες που περπάτησαν 225 χιλόμετρα, για να ρθούνε από τον τόπο τους στο Σύνταγμα και να διαδηλώσουν τη συμπαράστασή τους στους Αθηναίους. (Ξέρουμε άλλωστε ότι ο πελοποννησιακός πόλεμος έληξε χάρη στον Αβραμόπουλο.)

Πρέπει να πω ότι το ρεπορτάζ του κ. Κυριακόπουλου δεν είναι κακό. Αντίθετα, μάλλον υπερέχει, γλωσσικά και δημοσιογραφικά, από άλλα παρόμοια που βλέπουν καθημερνώς τα μάτια μας. Κάποιες γραφικές λεπτομέρειες –όπως, ας πούμε, ότι διάφορες «Σπίθες» τηλεφωνούσαν στους Σπαρτιάτες και τους ζητούσαν να έρθουν στην Αθήνα ντυμένοι σαν αρχαίοι πολεμιστές– δεν είναι, βέβαια, ευθύνη του δημοσιογράφου. Εγώ θα περιοριστώ, ως συνήθως, σε γλωσσικά θέματα.

Ας αρχίσω με ένα μικρούτσικο (και μάλλον συνηθισμένο) συντακτικό ανακόλουθο που μου χτύπησε το μάτι: «τα μόνα περιστατικά που αντιμετώπισαν ήταν φουσκάλες, πρησμένα πόδια, μυϊκούς πόνους και κράμπες». Θα προτιμούσε κανείς τους μυϊκούς πόνους στην ονομαστική (αν και βέβαια οι μυϊκοί πόνοι, σε οποιαδήποτε πτώση, είναι εξίσου ενοχλητικοί): στην ονομαστική είναι «τα μόνα περιστατικά», στην ονομαστική θα πρέπει να είναι και το κατηγορούμενό τους («μυϊκοί πόνοι»). Από την άλλη, κατανοεί κανείς ότι η ανακόλουθη αιτιατική είναι προϊόν αντίστροφης έλξης — συμμορφώνεται δηλαδή με την αιτιατική πτώση του αντικειμένου τού «αντιμετώπισαν».

Αυτά όμως είναι πταίσματα. Η απαράδεκτη καθαρευουσιανιά που με βάρεσε κατακούτελα βρίσκεται λίγο πιο κάτω:

Ο Μένης, 44 ετών, πήρε το λεωφορείο του ΚΤΕΛ από Αθήνα για πάει στη Σπάρτη και να περπατήσει από εκεί μαζί τους. Τα 225 χλμ. του βάρυναν τα πέλματα και απώλεσε ένα νύχι.

Τι θα γίνει, ρε παιδιά; Για πόσον καιρό ακόμα θα εισερχόμεθα των μεγάρων, θα εξερχόμεθα των κτηρίων και θα απολλύουμε τα νύχια μας, αλλά και κάθε αίσθημα γλωσσικού μέτρου;

Read Full Post »

Έπειτα από έξι σχεδόν μήνες αργία και καθισιό (ναι, καλά), ο Τιπούκειτος προκοπήθηκε επιτέλους να στρωθεί να γράψει τίποτα καινούργιο. Αλλά επειδή το χούι είναι κάτω απ’ την ψυχή, το πρώτο που του ήρθε είναι να γκρινιάξει, ως συνήθως.

Διαβάζω στην πολυλατρεμένη μου Ελευθεροτυπία της 24ης Μαΐου ρεπορτάζ του Μακάριου Δρουσιώτη για τα αποτελέσματα των προχτεσινών βουλευτικών εκλογών στην Κύπρο. Πριν καλά καλά μπω στο νόημα, αρχίζουν και με βρίσκουν κατακέφαλα οι ελληνικούρες. «Ο ΔΗΣΥ εξήλθε», λέει, «πρώτο κόμμα», ενώ «ο μόνος χαμένος είναι το Ευρωπαϊκό Κόμμα, που έπεσε δύο μονάδες και απώλεσε μία έδρα.» Ο φτωχός ο αναγνώστης κινδυνεύει να απολέσει τ’ αβγά και τα πασκάλια, ενώ φοβάται ότι θα του εξέλθει η πίστη μέχρι να τελειώσει το άρθρο.

Λίγο παρακάτω, διαβάζουμε: «Ο ΔΗΣΥ προσδοκούσε ότι ο συνασπισμός ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ δεν θα ήταν σε θέση να εκλέξει πρόεδρο της Βουλής και θα έδινε στο κόμμα τη δυνατότητα να κάνει συμμαχίες εν όψει των προεδρικών του 2013. Ωστόσο, αυτό δεν κατέστη εφικτό, παρά την άνοδο των ποσοστών του ΔΗΣΥ.» Πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού· (ελληνική) δημοσιογραφία είναι η τέχνη του περιδιαγραμμάτου.

Η εκδρομή αυτή δεν έχει τέλος. Λίγες αράδες παρακάτω μας περιμένει τρίτο χτύπημα: «Στα συν του κυβερνητικού συνασπισμού είναι η αποδυνάμωση της ομάδας του υιού του Τάσσου Παπαδόπουλου. Αν και ο Νικόλας Παπαδόπουλος, ο οποίος πίεζε για αποχώρηση του ΔΗΚΟ από την κυβέρνηση, κατετάγη πρώτος με διαφορά στους σταυρούς προτίμησης…» κτλ. Εδώ πια κάνουμε σεάνς, καλούμε το πνεύμα του αθάνατου Μποστ και εμπνευσμένοι από τη Μούσα του αναφωνούμε έμπλεοι ενθουσιασμού:

Πρώτος με δηαφοράν ο υός καταταγέντος,
ις πιέσης δεν προβένη δι’ απωχόρησην τοιάφτην.
Ίνε πλέων Νυκολάκις θριαμβέβον εκλαιγέντος,
μην τον πέρνεται διά παρα–κατιανών εμπορροράφτην.

Read Full Post »

Δημοσιεύτηκε στην Ελευθεροτυπία της 1ης Ιουνίου 2009 μία ακόμα απάντηση στην επιστολή, την οποία είχε συνυπογράψει και η αφεντιά μου, σχετικά με τα απίστευτα φληναφήματα του ακαδημαϊκού Κουνάδη γύρω από την υποτιθέμενη πρωτοκαθεδρία της αρχαίας ελληνικής και τον ανυπέρβλητο, δήθεν, λεξιλογικό πλούτο της. Παραθέτω το κείμενο της επιστολής: (περισσότερα…)

Read Full Post »

… αλλά δε μ’ αφήνουν οι διαόλοι, ρε γμτ. Πώς ν’ αγιάσω, άμα διαβάζω στα Νέα ειδήσεις σαν και τούτην:

«Στα άκρα έφτασε νεαρός Αιγύπτιος προκειμένου να εκδικηθεί τον πατέρα του. Ευνουχίστηκε επειδή δεν του επέτρεπε να παντρευτεί τη γυναίκα που επιθυμούσε. Ο 25χρονος Αιγύπτιος εκλιπαρούσε δύο χρόνια τον πατέρα του να του δώσει την άδεια να παντρευτεί την εκλεκτή της καρδιάς του. Εκείνος δεν έδινε τη συγκατάθεσή του επειδή η κοπέλα ανήκε σε κατώτερη κοινωνική τάξη από τη δική τους. Απογοητευμένος ο νεαρός από την επίμονη άρνηση πήρε ένα μαχαίρι και έκοψε τα γεννητικά του όργανα, ανακοίνωσε χθες η τοπική αστυνομία. Ο 25χρονος μετά την πράξη του μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο και η κατάστασή του κρίνεται σταθερή. Ιατρικές πηγές ανέφεραν ότι έγινε προσπάθεια επανασυγκόλλησης των γεννητικών οργάνων αλλά απέτυχε. Ο νεαρός προέρχεται από προεξέχουσα οικογένεια της νότιας αιγυπτιακής επαρχίας Qena.»

Μπαρδόν για το φτηνό αστείο, αλλά να υποθέσουμε ότι μετά το απονενοημένον του 25χρονου η οικογένειά του θα είναι λιγότερο, εχμ, «προεξέχουσα»;

(Αμ τι τις θες τις καθαρευουσιανιές, κυρ δημιοσιογράφεμ… Γαμοτράγουδο το ‘κανες το άρθρο…)

Read Full Post »

Διαβάζω στα σημερινά Νέα ρεπορτάζ για γόνο οικογένειας καπνοβιομήχανων, ο οποίος έγινε ορκισμένος εχθρός του τσιγάρου. Παρόλα αυτά, μας λέει ο καλός ρεπόρτερ Γιάννης Δεβετζόγλου, ο εν λόγω γόνος κάπνιζε για δεκαεφτά ολόκληρα χρόνια, και μάλιστα από την εφηβική του ηλικία. «Το παράδειγμα του πατέρα», συνεχίζει ο φίλος μας ο Γιάννης, «αλλά και οι συμβουλές του να μην αρχίσει ποτέ το κάπνισμα δεν υπερνίκησαν της δύναμης των ορμονών της προεφηβικής ηλικίας»!

Αφήνω κατά μέρος που το υπερνικώ δεν πάει, διάλε, με γενική, ούτε και πήγαινε ποτέ. Όλη αυτή η αρμαθιά από αλλεπάλληλες γενικές -«(1)της δύναμης (2) των ορμονών (3) της προεφηβικής ηλικίας»- του φαίνεται πολύ κομψή του κυρίου Δεβετζόγλου;

Καλά που δεν είναι πια ανάμεσά μας ο κυρ Μέντης Μποσταντζόγλου, να δει πώς οι ελληνικούρες της έξοχης σάτιράς του κατάντησαν δείγμα ύφους υψηλού και περιδιαγραμμάτου.

Read Full Post »