Πάει κάμποσος καιρός που καταχέριαζα την κατά τα άλλα αγαπημένη μου Καθημερινή για τα απαράδεκτα μεταφραστικά ατοπήματα ενός άρθρου της βασισμένου σε ανταποκρίσεις του ξένου τύπου. Οφείλω πάντως να παραδεχτώ πως, όσο άθλια μεταφρασμένο κι αν ήταν εκείνο το κομμάτι, τουλάχιστον πληροφορούσε έντιμα τον αναγνώστη πως είναι από δεύτερο χέρι, εν προκειμένω από το Associated Press («www.kathimerini.gr με πληροφορίες από AP», ειδοποιούσε στο τέλος ο συντάκτης). Στο κάτω κάτω, όποιος είχε καιρό να χάσει θα μπορούσε να αναζητήσει την είδηση στο σάιτ του AP και να τη διαβάσει σε στρωτά, κατανοητά αγγλικά.
Σήμερα έπεσα πάνω σε παρόμοιο, αλλά πολύ χειρότερο ατόπημα της καθόλου, μα καθόλου αγαπημένης μου Ελευθεροτυπίας. Το ένοχο άρθρο, που το υπογράφει φαρδιά πλατιά κάποιος άγνωστός μου Βαγγέλης Βαγγελάτος, θέλει να μας ενημερώσει για επιστολή (ανακαλύφτηκε πρόσφατα), με την οποία ο Έλιοτ, τότε διευθυντής στη Φάμπερ & Φάμπερ, απέρριπτε μετά πολλών επαίνων τη Φάρμα των Ζώων που είχε υποβάλει για έκδοση ο Όργουελ.
Πρώτα απ’ όλα, το προϊόν του κ. Βαγγελάτου είναι εκτρωματικό, γιομάτο μεταφραστικά λάθη και παρανοήσεις. Δεν ξέρει κανείς από πού ν’ αρχίσει. «Εχουμε την πεποίθηση», γράφει ο Κατά Βαγγελάτον Έλιοτ, «πως η άποψή σας, που θεωρώ μάλλον τροτσκιστική, δεν είναι πειστική. Και δεν είναι η σωστή άποψη για να κρίνουμε την πολιτική σκηνή της στιγμής». Αυτή η τελευταία πρόταση, καλά το καταλάβατε, είναι στραβά κι ανάποδα μεταφρασμένη από το κομψό αγγλικό κείμενο του Έλιοτ: «We have no conviction … that this is the right point of view from which to criticise the political situation at the present time». Η τροτσκιστική στάση που κατά τη γνώμη του Έλιοτ διαφαίνεται στη Φάρμα των Ζώων δεν ενδεικνυόταν, δεν ήταν πρόσφορη για κάποιον που ήθελε να ασκήσει αξιόπιστη κριτική στην πολιτική κατάσταση (ΟΧΙ στην πολιτική «σκηνή», κύριε Βαγγελάτε!) της εποχής.
Ελπίζω να μη βαρυστομαχιάσατε, γιατί έχουν κι άλλα, πιο χορταστικά να μας ταΐσουν ο κ. Βαγγελάτος και η Ελευθεροτυπία. «Ο χειρισμός της πλοκής είναι ικανότατος», γράφει ο Κατά Βαγγελάτον Έλιοτ, «και η αφήγηση καταφέρνει να κρατήσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, με τρόπο που πολύ λίγοι συγγραφείς έχουν καταφέρει μετά τον Γκιούλιβερ». Τον χειρισμό της πλοκής που είναι «ικανότατος» τον παρακάμπτω: «the fable is very skillfully handled», γράφει ο Έλιοτ, που όσο και να πεις ήταν ικανότερος στον χειρισμό της Αγγλικής απ’ ό,τι ο Βαγγελάτος στον χειρισμό της Ελληνικής. Συνεχίζει ο Έλιοτ: «the narrative keeps one’s interest on its own plane – and that is something very few authors have achieved since Gulliver». Φυσικά, το «Gulliver» είναι βραχυλογικός υπαινιγμός στον Τζόναθαν Σουίφτ, συγγραφέα του πασίγνωστου Τα ταξίδια του Γκάλιβερ (ή «Γκιούλιβερ», αν είστε παραδοσιακοί). Αυτό προφανώς δεν το πήρε είδηση ο κ. Βαγγελάτος, που μεταφράζει ανυποψίαστος σαν να ήταν ο «Γκιούλιβερ» κανένας διάσημος συγγραφέας του δέκατου όγδοου αιώνα. Και όμως η πηγή που κατάκλεψε ο κ. Βαγγελάτος, ήγουν το άρθρο του Γκάρντιαν, φροντίζει να διευκρινίσει ότι ο Έλιοτ εννοούσε, φυσικά, το ομότιτλο έργο του Σουίφτ («referring to Jonathan Swift’s 18th century satire»).
Στην επιστολή του ο Έλιοτ καταλήγει εκφράζοντας βρετανικότατα (αν και αμερικανός) τη λύπη του για το γεγονός ότι η απόρριψη της Φάρμας σημαίνει πως η Φάμπερ & Φάμπερ δεν πρόκειται να ξανασχοληθεί με έργο του Όργουελ στο μέλλον. (Εντάξει, ο Έλιοτ το λέει λίγο πιο κομψά: «η παρούσα απορριπτική απόφαση δυστυχώς θα μας στερήσει την ευκαιρία να δημοσιεύσουμε έργα σας στο μέλλον»). Έχει πάντως την αβρότητα ή την εντιμότητα να επισημάνει ότι, κατά τη γνώμη του, η Φάρμα είναι κείμενο καλογραμμένο και χαρακτηρίζεται από εδραίαν (ηθική) ακεραιότητα («I have a regard for your work, because it is good writing of fundamental integrity.»). Δείτε τώρα πώς κατάντησε η ακροτελεύτια παρηγορητική φράση του Έλιοτ στη μετάφραση του Βαγγελάτου: «Ο Ελιοτ, μάλιστα, εκφράζει τη λύπη του που η απόρριψη θα στερήσει τον εκδοτικό του οίκο από τη δυνατότητα να εκδώσει μελλοντική δουλειά του Οργουελ, που τη χαρακτηρίζει ‘καλή γραφή θεμελιώδους ακεραιότητας’». Όποιος καταλαβαίνει, χωρίς να κοιτάξει το αγγλικό κείμενο, τι θα πει «καλή γραφή θεμελιώδους ακεραιότητας» κερδίζει χρυσούν ωρολόγιον. Πώς ακριβώς νοείται η «θεμελιώδης ακεραιότητα»; Μπορεί κανείς να σκεφτεί διάφορα συνώνυμα (απαρασάλευτη, αναλλοίωτη, αμετάλλαχτη, ή εδραία, που το προτιμώ), αλλά το θεμελιώδης δεν καταπίνεται με τίποτα. Γι’ αυτό το έκανα και τίτλο αυτού του ποστ.
Το καλύτερο όμως σας το φύλαξα για το τέλος. Πρόκειται για μαργαριτάρι ολκής, σερβιρισμένο ανεπιγνώστως από τον κ. Βαγγελάτο. Ο Έλιοτ πιστεύει πως ο Όργουελ στη Φάρμα δεν παίρνει σαφή θέση υπέρ της μιας ή της άλλης πλευράς: ούτε με τον αστυφύλαξ (Στάλιν) ούτε με τον χωροφύλαξ (Τρότσκι). Αν ήθελε ο Όργουελ να καταδείξει την ηθική υπεροχή του τροτσκισμού, θα έπρεπε (σύμφωνα πάντα με τον Έλιοτ) να βάλει στο μυθιστόρημά του περισσότερα ζώα σαν τον Χιονόμπαλα/Τρότσκι, το γουρουνάκι δηλαδή που εργάζεται ανιδιοτελώς για το κοινό καλό. Εδώ έρχεται και το επίμαχο παράθεμα από την επιστολή, σε μνημειώδη μετάφραση Βαγγ. Βαγγ.: «Νομίζω πως χωρίζοντας τις ψήφους σου στα ίσα (σ.σ. προφανώς των ζώων που πρέπει να ψηφίσουν ένα από τα δύο γουρούνια, τον άγριο Ναπολέοντα-Στάλιν ή τον δημοκρατικότερο Χιονόμπαλα -Τρότσκι) δεν κερδίζεις τη συμπάθεια καμιάς από τις δύο πλευρές. Ούτε αυτής που κατακρίνει τις ρωσικές τάσεις από την πλευρά του καθαρού κομμουνισμού, αλλά και ούτε αυτής που, από μια τελείως διαφορετική πλευρά, ανησυχεί για τη μοίρα των μικρών εθνών».
Εδώ πέφτουν τρελά γέλια. Πρώτα απ’ όλα, είναι προφανές ότι ο Βαγγ. Βαγγ. δεν έχει διαβάσει τη Φάρμα, αλλιώς δεν θα έγραφε αυτές τις ασυναρτησίες για τα ζώα που «πρέπει να ψηφίσουν ένα από τα δύο γουρούνια, τον άγριο Ναπολέοντα-Στάλιν ή τον δημοκρατικότερο Χιονόμπαλα -Τρότσκι». Γίνονται εκλογές στη Φάρμα και δεν το πήρε κανένας άλλος χαμπάρι εκτός απ’ τον Βαγγ. Βαγγ.; Όχι βέβαια. Απλώς ο ανεκδιήγητος Βαγγ. Βαγγ. δεν κατάλαβε γρυ από το επίμαχο χωρίο της επιστολής του Έλιοτ. Παραθέτω: «I think you split your vote, without getting any compensating strong adhesion from either party – ie those who criticise Russian tendencies from the point of view of a purer communism, and those who, from a very different point of view, are alarmed about the fate of small nations». Προσέξτε: «you split your vote», λέει ο Έλιοτ, φράση που χρησιμοποιείται για όσους δεν δίνουν την ψήφο τους σε έναν και μόνο υποψήφιο, αλλά ψηφίζουν υποψήφιους από διάφορα κόμματα, με αποτέλεσμα, συχνά, να μη συγκεντρώνει κανείς πλειοψηφία. Αυτό ακριβώς συμβαίνει, κατά τον Έλιοτ, στη Φάρμα των Ζώων: ο συγγραφέας αναγνωρίζει θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά τόσο στον «Στάλιν» όσο και στον «Τρότσκι», και η προτίμησή του για τον δεύτερο δεν είναι όσο θα έπρεπε απερίφραστη. Ούτε γουρούνια που ψηφίζουν, λοιπόν, ούτε τίποτα. Μάλλον ο Βαγγ. Βαγγ. θα πρέπει να σκεφτεί σοβαρά να ξαναδώσει για Λόουερ.
Ας σταματήσω εδώ την κριτική της άθλιας βαγγελοβαγγελικής μετάφρασης και ας επισημάνω κάτι που, κατά τη γνώμη μου, είναι απείρως σοβαρότερο: ο Βαγγ. Βαγγ. δεν δηλώνει πουθενά, μα πουθενά ότι τις πληροφορίες για το κομμάτι του τις άντλησε (κακομεταφρασμένες βέβαια) από το ρεπορτάζ του Γκάρντιαν. Δεν πρόκειται βέβαια για καινούργιο φαινόμενο στην Ελευθεροτυπία: σε μαιτρ της λογοκλοπής έχει αναδειχτεί, άλλωστε, ο γνωστός και μη εξαιρετέος Χρήστος Μιχαηλίδης (δείτε εδώ). Θα φταίω μετά εγώ ή κάποιος άλλος αν πάμε και δώσουμε στεγνά τον Βαγγ. Βαγγ. στην αρχισυνταξία του Γκάρντιαν, επισημαίνοντας την εξόφθαλμη λογοκλοπή; Νισάφι πια. Η γραφή του Βαγγ. Βαγγ. (αλλά και των άλλων ελευθεροτυπούντων) ούτε καλή είναι ούτε «θεμελιώδη ακεραιότητα» διαθέτει.
***Απντέιτ*** Στο σημερινό (1 Απρ 2009) φύλλο της Καθημερινής (τη μάτιασα που την είπα αγαπημένη) διαβάζω για μια συλλογή από πανοπλίες που είχε, λέει, ο «βασιλιάς Χένρι» της Αγγλίας. Τι στο διάλο, τόσους Ερρίκους βασιλιάδες είχε η Αγγλία, κανέναν τους δεν έχει ακουστά ο μεταφραστής (ο θεός να τον κάνει); Α ρε σανίδα βρεμένη που χρειάζεται… Πάνω χένρι κάτω χένρι, τίνος είναι πιο ψηλά.
Κι έλεγα γιατί δεν καταλαβαίνω τι ακριβώς θέλει να πει ο Έλιοτ, θα είναι από την κούραση… Ευχαριστώ! Όσο για το θέμα της λογοκλοπής (που κάπου -δεν θυμάμαι πού- τη διάβασα «πλαγιαρισμό»!), από τότε που βγήκε το διαδίκτυο αλωνίζει.
Δύτη των νιπτήρων: Καλώς μας ήρθες! Ακριβώς επειδή υπάρχει το Ίντερνετ, κι έχει γίνει πια η θάλασσα γιαούρτι που λέει και ο Σαραντάκος, τέτοιου είδους λογοκλοπές είναι ακόμη πιο εξωφρενικές και απαράδεκτες απ’ ό,τι στο παρελθόν, που ο λογοκλόπος μπορούσε στο κάτω κάτω να περάσει απαρατήρητος.
Νιώθω τη «θεμελιώδη ακεραιότητα» να σε συγχαρώ για την ανάλυση σου. Επίσης και για την «εμπειρία που σε διακατέχει». Το τελευταίο μαργαριτάρι το είπε ο Αττικάρχης Στρατηγός της ΕΛ. ΑΣ κ. Ραχωβιτσας στον Ν. Χατζηνικολάου. Πάντα τέτοια!
Ιούδα: εκτός από την εμπειρία, με διακατέχει κι ένα σύγκρυο μ’ αυτά που ακούω… Η μονότονη φωνή του Χατζηνικολάου δεν φτάνει εδώ στα ξένα: χάνω τα καλύτερα, μου φαίνεται!
😦 Κρίμα…
Μάλλον έχει αυξηθεί πολύ η πίεση στο….Press Room (!!!)
Σχετικά με το:
«…«you split your vote», λέει ο Έλιοτ, φράση που χρησιμοποιείται για όσους δεν δίνουν την ψήφο τους σε έναν και μόνο υποψήφιο,…»
Έχω την εντύπωση οτι το χρησιμοποιεί καθαρά μεταφορικά, ακριβώς για να πεί οτι ο συγγραφέας έγραψε μέν την παραβολή αλλά δεν δείχνει τις προτιμήσεις του, όπως λέτε κι εσείς.
Μια έκφραση δηλαδή σαν το «Sitting on the fence».
Σε ανώνυμες ψηφοφορίες, ο ψηφοφόρος που θα κάνει ένα τέτοιο τέχνασμα ουσιαστικά δεν θα είχε κανένα όφελος (έστω και το να μην εκλεχθεί κανένας) γιατί δεν είναι σε θέση να ξέρει τι έχουν ψηφίσει οι άλλοι. Άρα ίσως η έκφραση δεν αντιστοιχεί σε κάποιο πραγματικό φαινόμενο. (Ή δεν έχω υπ’ όψην μου τέτοια ψηφοφορία).
«τις ασυναρτησίες για τα χώα που «πρέπει να ψηφίσουν…»
ζώα;
AA: Νομίζω ότι ο Έλιοτ εννοούσε, πράγματι, «sitting on the fence»: ούτε με τον αστυφύλαξ ούτε με τον χωροφύλαξ (ή και με τους δύο, όπως το πάρει κανείς). Για το αν αντιστοιχεί η έκφραση σε πραγματικό φαινόμενο δεν είμαι σίγουρος. Φαντάζομαι όμως ότι κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει σε εκλογές μικρού βεληνεκούς (π.χ. στο διοικητικό συμβούλιο ενός οργανισμού). Ή όχι;
Ωραίος ο Βαγγ. Αλλά κι ο Μιχαηλ. είδες δικιολογία που βρήκε για να ηρεμήσει την αγαπημένη σου Έλενα; Καλά κάνω και δε τους διαβάζω εγώ αυτούς. Αλλά με σας που έμπλεξα, μαθαίνω όλα τα νούμερα και πρέπει τώρα να κοιτάξω και τον Χένρι.
Άντε, καλό μήνα και να γράφεις πιο συχνά.
Μετά το Χένρι. Είσαι υπερβολικός: ένα κοριτσάκι βάλανε να διαλέξει φωτογραφίες και έχεις την απαίτηση να ξέρει και τους Ερίκους;
Εδώ η κυρία Ζοζέφ έχει διδακτορικό, συμμετοχές σε συνέδρια και όλα τα παραπούλια.
Μαρία: Μα ποια είναι η κυρία Ζοζέφ τελοσπάντων (Κάτια Αρφαρά για τους μη παροικούντας); Από τη συζήτηση στο μπλογκ του Νίκου μού φάνηκε πως είναι γνωστή στο κουρμπέτι, και μάλιστα ως υπότροπη. Εγώ πάντως δεν την είχα ξανακούσει.
Για τους ντόχτορες πάντως (εν οις και ο υποφαινόμενος) επιβεβαιώνεται για άλλη μια φορά ο αθάνατος γερμανικός χαρακτηρισμός: Fachidioten.
«ούτε με τον αστυφύλαξ ούτε με τον χωροφύλαξ»
Δεν ήταν καιρός μάλλον τότε για να κάθεσαι στο φράχτη με το κλίμα της ανθήζουσας ιδεολογικής απειλής…Και προσπάθησε να του το φέρει απ’ έξω απ’ έξω 🙂
«κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει σε εκλογές μικρού βεληνεκούς (π.χ. στο διοικητικό συμβούλιο ενός οργανισμού). Ή όχι;»
Εξακολουθώ να μην γνωρίζω 😀 Το γράμμα πάντως είναι πολύ διπλωματικό οπότε ίσως δεν ήταν τυχαία η επιλογή της συγκεκριμένης φράσης.
Να σου πω εγώ δεν την ήξερα αλλά κι οι άλλοι που διαβάζουν τα καλλιτεχνικά της Ε τη θεωρούσαν δημοσιογράφο. Η Μαρία όμως ως μεγάλη φουγιέζ ανακάλυψε οτι είναι θεατρολόγος και ιστορικός της τέχνης. Αμα γουγλίζοντας σου βγει εφημερίδα που γράφει οτι είναι καθηγήτρια στη Σορβόνη και στην καλών τεχνών της Αθήνας, μη το πιστέψεις (γι’ αυτούς όποιος διδάσκει στο πανεπιστήμιο είναι καθηγητής).
Για να διευκολυνθείς πάρε αυτό:
http://www.arias.cnrs.fr/article.php3?id_article=196
Αυτό που λέτε για τις εκλογές εξαρτάται απ’ το εκλογικό σύστημα. Στη Γερμανία π.χ. μπορείς να σταυρώσεις βουλευτές απο διαφορετικά κόμματα, χωρίς αυτό να αποτελεί τέχνασμα.
Τιπούκειτε, πολύ ενδιαφέρουσα η βαγγελοβαγγελική μετάφραση, αλλά πιο ενδιαφέρον το κομμάτι του Γκάρντιαν για τον Μιχαηλίδη, που δεν θυμάμαι να είχε κυκλοφορήσει ευρέως τότε που έγινε η κουτσουκέλα.
Το ‘πλαγιαρισμός’ ψιλολέγεται, όχι; (Άλλωστε είναι νομίζω ελληνικής αρχής η ετυμολογία της).
Όλα τα δια της πλαγίας είναι ελληνικής αρχής. Η αυθόρμητη απάντησή μου ήταν όχι αλλά απο περιέργεια είπα να το γουγλίσω. Ευτυχώς μόνο 205 φορές. Δυστυχώς η μία στο translatum και η άλλη στο Ιόνιο πανεπιστήμιο. Καλά, τόσα χρόνια τη λέξη λογοκλοπή δεν την άκουσαν;
Ο πλαγιαρισμός θυμίζει ή τις πλαγιές ή τα πλάγια κι όχι τα πλα-γι-α μέσα.
Εσύ τους έδωσες την ιδέα 🙂
Νίκο, παρόλο που το τρισένδοξο έθνος των Ελλήνων διαπρέπει σε ό,τι απαιτεί πλάγια μέσα, όπως λέει η Μαρία, νομίζω ότι το plagiarism είναι λατινικής και όχι ελληνικής αρχής. Έτσι τουλάχιστον ισχυρίζεται (και με πείθει) το http://www.etymonline.com: «from L.[atin] plagiarius «kidnapper, seducer, plunderer,» used in the sense of «literary thief» by Martial, from plagium «kidnapping,» from plaga «snare, net,» from P[roto-]I[ndo-]E[uropean] base *p(e)lag- «flat, spread out.» Να τα πάλι τα δίχτυα λοιπόν — των κυνηγών αυτή τη φορά και όχι των μονομάχων.
Η αφεντομουτσουνάρα μου πάντως εξακολουθεί να λέει «λογοκλοπή», άντε και «λογοκλοπία» (όταν την πιάνουν τα αττικιστικά της).
Τώρα που κοιτάω το Ρομπέρ μου κάνει εντύπωση πώς ανάγει το plagiarius στο ελληνικό πλάγιος κι όχι στην plaga;Για να δικιολογήσει το -ι- ; plagarius δε θα ήταν;
Πάλι ο Νίκος μας έβαλε σε μπελάδες.
Μαρία, ο Μαρτιάλης (Επιγράμματα Ι, 53.9) ξεκάθαρα χρησιμοποιεί το plagiarius με τη σημασία του λογοκλόπου. Στο εν λόγω επίγραμμα διαμαρτύρεται (στα σοβαρά; Ή είναι φιλολογική πόζα;) ότι άλλοι απαγγέλλουν τα ποιήματά του σαν να ήταν δικά τους. Παρακαλεί λοιπόν τον φίλο του, κάποιον Κοϊντιανό: «Αν το βροντοφωνάξεις τρεις και τέσσερεις φορές [ότι δηλ. άλλοι τού κλέβουν τα ποιήματα του Μαρτιάλη], θα καταντροπιάσεις τον λογοκλόπο» (impones plagiario pudorem).
Bλέπω ότι και το Oxford English Dictionary (λ. plagiary) δίνει την ίδια ετυμολογία με το Etmonline: «classical Latin plagiarius, person who abducts the child or slave of another, kidnapper, seducer, also a literary thief (Martial 1. 53. 9), in post-classical Latin also (adjective) concerning plagiarism (15th cent.) < plagium kidnapping (see PLAGIUM n.) + -arius -ARY suffix1. Compare Middle French, French plagiaire (adjective) plagiarized (1555), (noun) plagiarist (1584), kidnapper (1603).»
Αμάν τιπούκειτε, ποιος σου μίλησε για το plagiarius; Το παραπίσω είναι το θέμα. Το δικό σου λεξικό λέει απ’ το λατινικό δίχτυ, οπότε λέω εγώ οτι τότε θα ήταν plagarius. Γι’ αυτό το Ρομπέρ δίνει το πλάγιος για να βολέψει το ι-αριος.
Μαρία, ανάμεσα στην plaga και στο plagiarius μεσολαβεί τύπος plagium, που θα πει «απαγωγή», «αρπαγή». Ούτε το plagium ούτε ο plagiarius ούτε βεβαίως η plaga έχουν καμία σχέση με το ελλ. πλάγιος. Αυτά συμβαίνουν μόνο στη νοσηρή φαντασία των γάλλων ψευδοφιλολόγων, που κατά παράδοση δεν ξέρουν πού παν τα πέντε από γλώσσα, από ετυμολογία ή από κριτική του κειμένου, αλλά παρόλα αυτά συντάσσουν λεξικά, κριτικές εκδόσεις και δεν συμμαζεύεται. Θα έπρεπε να τους απαγορεύεται διά νόμου. 🙂
Πες το απ’ την αρχή και μη μας τυραννάς.
Λοιπόν, φτου κι απ’ την αρχή. Πρώτα απ’ όλα, ξεχνάμε τον πλάγιο, που δήθεν έδωσε το plagiarism / plagiat. Οι λέξεις αυτές ανάγονται σε λατινική ρίζα plag-, η οποία βρίσκεται στις λέξεις plaga, plagium και plagiarius. Η plaga είναι το κυνηγετικό δίχτυ. Από την plaga έρχεται το plagium που σημαίνει ό,τι που κάνει κάποιος με το κυνηγετικό δίχτυ, δηλαδή την αρπαγή ή την απαγωγή. Από το plagium τώρα βγαίνει το plagiarius του Μαρτιάλη, που θα πει άρπαγας, με την επιμέρους σημασία του λογοκλόπου. Το ελληνικό «πλάγιος» είναι προφανέστατα άσχετο με όλα αυτά. Αν η plaga, ο plagius και ο plagiarius έχουν σχέση με κάποιαν ελληνική ρίζα, αυτή είναι το πλεκ-. Βουαλά.
Και γ… το γραπτό λόγο. Την παθαίνω και μυαλό δε βάζω. Η φράση πες το απ΄ την αρχή σημαίνει γιατί δε μας το ‘πες απ’ την αρχή. Χίλια συγγνώμη, που σ’ ανάγκασα να τα επαναλάβεις.
Άλλη φορά θα προσέχω. Αλλά γελάω ακόμα με το φτου κι απ’ την αρχή.
Εμ, είδες ο ρημάδης ο γραπτός τί μας κάνει; Δεν πειράζει όμως, τα ξανάγραψα και τα ξεκαθάρισα κι εγώ μες στο μυαλό μου. Οπότε πρόβλημα ουδέν! 🙂
Απροπό, κάτω τα Ρομπέρ! Μεγάλα, μικρά, τσέπης, όλα.
Καμμιά ιδέα για το πώς θα αποδώσουμε το plagiarise / plagiarist / plagiarism κλπ όταν η κλοπή αφορά *μουσική* και όχι λόγο;
Άσκηση – Παρακαλώ μεταφράστε: 😉
(1) Did Mozart plagiarise?
(2) Mozart was certainly no plagiarist.
(3) Why do composers resort to plagiarism?
@Sapere aude: Πολλά καλή ερώτηση! Ο υποφαινόμενος δεν βρίσκει άλλη λύση από τα «αντιγράφω», «αντιγραφή», «αντιγραφέας», τα οποία όμως δεν έχουν, ομολογουμένως, τη σαφήνεια του plagiarize / -ist, γιατί είναι υπερβολικά γενικά (χρησιμοποιούνται και προκειμένου για θεμιτή αντιγραφή). Διαφορετικά θα πρέπει να καταφύγουμε σε ασουλούπωτες περιφράσεις του τύπου «κλοπή (ξένης) πνευματικής ιδιοκτησίας» και τέτοια. Εν ολίγοις, ο Νεοτιπούκειτος σηκώνει τα χέρια. 🙂
Νομίζω ότι το «αντιγράφω» είναι πολύ καλή ιδέα.
Ευχαριστώ πολύ.
Ως γνωστόν, «οι μέτριοι αντιγράφουν -οι καλοί κλέβουν» έλεγε ο Χατζιδάκις (;).
Όλα καλά και άγια τα περί «πλαγιαρισμου» κλπ. Με την ευκαιρία ο Ιγκορ Στραβίνσκυ είχε γράψει «οι μέτριοι αντιγράφουν – οι ταλαντούχοι κλέβουν» και το είχε υιοθετήσει ο Μάνος Χατζιδάκις αναφερόμενος πάντα στην πηγή – απεχθανόταν τους λογοκλόπους, όπως και τους … μουσικοκλόπους. Όμως τι να πούμε για τον «μαιτρ της λογοκλοπής τον γνωστό και μη εξαιρετέο», όπως χαρακτηρίζεται στο βασικό σχόλιο, Χρήστο Μιχαηλίδη που «κλέβει» τον καθένα μας κάθε πρωί από το Τρίτο; Ή μήπως δεν είναι κλοπή να πλήρώνεται από τον κρατικό κορβανά για να κάνει μια εκπομπή γεμάτη λάθη, επιπολαιότητες και ασχετοσύνες από το Κρατικό Ραδιόφωνο;
Αν δεν το έχετε μάθει, έστησε και blog για την εκπομπή του στο Τρίτο Πρόγραμμα . Επισκεφτείτε το για να δείτε πως τον στρίμωξαν άγρια (και σοβαρά) και άρον-άρον το έκλεισε – το σφράγισε πιο σωστά – για να προλάβει τα χειρότερα.
Μια ανάγνωση των περιεχομένων του blog της εκπομπής και των σχολίων που έχουν απομείνει, τα υπόλοιπα λογόκρινε και έσβησε, επιβεβαιώνει περίτρανα όχι μόνο την ασχετοσύνη αλλά και την υπεροψία του.
Η διεύθυνση του blog είναι http://www.manos-sebastian-floyd.blogspot.com